De verkiezingsstrijd in Nederland bereikt een spannend hoogtepunt. Nieuwe peilingen zorgen voor grote verschuivingen en onverwachte scenario’s. Partijen stijgen of zakken, terwijl de vraag wie straks een regering kan vormen steeds ingewikkelder wordt.
PVV blijft stevig aan kop
De PVV van Geert Wilders staat in de peilingen op 32 zetels en blijft daarmee veruit de grootste. Hoewel dit er vijf minder zijn dan bij de vorige verkiezingen, houdt Wilders een trouwe achterban die nauwelijks lijkt te wankelen. Zijn nadruk op migratie en veiligheid blijft veel kiezers aanspreken. Het feit dat andere partijen samenwerking afwijzen, lijkt zijn positie eerder te versterken dan te verzwakken.
GroenLinks-PvdA zakt fors weg
GroenLinks-PvdA, dat nog kort geleden op 29 zetels stond, komt nu niet verder dan 23. Voor Frans Timmermans is dit een zware tegenvaller. Zijn verleden in Brussel blijft omstreden, met kritiek op de manier waarop hij subsidies verdeelde en de twijfel rond zijn klimaatbeleid. Zelfs binnen de eigen gelederen groeit onvrede over zijn manier van leidinggeven.
CDA in de lift
Het CDA verrast met een stijging naar 24 zetels, waarmee de partij zelfs groter is dan GroenLinks-PvdA. Henri Bontenbal weet zich neer te zetten als een gematigd en betrouwbaar alternatief. Voor een partij die jarenlang vooral verloor, is deze opleving opmerkelijk. De kans is groot dat het CDA straks een sleutelrol speelt bij de formatie.
VVD op dieptepunt
De VVD van Dilan Yesilgöz komt in de peilingen niet verder dan 14 zetels. Voor een partij die decennialang een stabiele factor was, is dat een historisch slecht resultaat. Veel kiezers die voor zekerheid kozen, zien de VVD niet langer als vanzelfsprekend. Het uitsluiten van meerdere partijen maakt de weg naar regeringsdeelname nog lastiger.
JA21 schiet omhoog
Een opvallende stijger is JA21, dat met 12 zetels ineens een serieuze rol speelt. De partij zet zich kritisch op migratie en veiligheid, maar toont zich ook bereid tot bestuur. Daarmee weet JA21 kiezers te trekken die niet volledig achter PVV of Forum staan, maar wel een rechtse koers willen.
NSC stort volledig in
Voor NSC van Pieter Omtzigt is de neergang compleet: van een sterke start met 20 zetels naar nul in de nieuwste peiling. Interne ruzies en een gebrek aan richting hebben de partij de das omgedaan. Waar Omtzigt ooit hoop gaf aan twijfelende kiezers, blijft er nu alleen teleurstelling over.
Kleinere partijen op de achtergrond
Forum voor Democratie, BBB, DENK en de Partij voor de Dieren blijven rond de vier zetels hangen. Daarmee doen ze mee, maar hun invloed op de machtsverhoudingen is beperkt. Alleen in zeer creatieve coalities zouden ze nog een rol van betekenis kunnen spelen.
Timmermans onder vuur
De positie van Frans Timmermans wordt steeds lastiger. Tegenstanders verwijten hem dat zijn Brusselse verleden ondoorzichtig was en dat zijn plannen te duur zijn voor gewone huishoudens. Daarnaast krijgt hij het imago van een autoritaire leider. Voor iemand die zich wil presenteren als verbinder is dat een groot risico.
Formatiestrijd wordt lastig
Met deze cijfers lijkt de formatie een langdurige strijd te worden. De PVV is de grootste, maar samenwerking ligt moeilijk. VVD en GroenLinks-PvdA stellen harde voorwaarden, waardoor een stabiele meerderheid nauwelijks haalbaar lijkt. Een minderheidskabinet of een ongebruikelijke coalitie is waarschijnlijker dan een klassieke meerderheid.
Een verdeeld landschap
De peiling laat zien hoe gefragmenteerd de politiek is: PVV bovenaan, CDA onverwacht groot, GroenLinks-PvdA in de min, VVD op een dieptepunt en JA21 sterk in de lift. Het geheel oogt levendig, maar ook instabiel. De komende weken zal blijken of partijen bereid zijn elkaar tegemoet te komen of dat Nederland belandt in een eindeloos formatieproces.
Wat denk jij: komt er een werkbare coalitie of blijft het land nog lange tijd in onzekerheid? Deel je mening op Facebook.