De strijd om de grootste partij krijgt een nieuwe dynamiek. Volgens de meest recente zetelpeiling van EenVandaag en Verian staat de PVV met 34 zetels ruim voor op GroenLinks-PvdA, dat is teruggevallen naar 23 zetels. Waar beide partijen in juli nog vrijwel gelijk stonden, is het verschil inmiddels opgelopen tot elf zetels.
GroenLinks-PvdA zakt verder terug
De partij van Frans Timmermans stond deze zomer nog op 29 zetels, maar verliest sindsdien gestaag terrein. De PVV weet daarentegen kiezers aan zich te binden, mede doordat thema’s die de partij al jaren benadrukt, nu centraal staan in het publieke debat. Hierdoor loopt de kloof verder op in de aanloop naar de verkiezingen.
Immigratie als belangrijkste thema
Uit de peiling blijkt dat immigratie het meest bepalende thema is voor kiezers: de helft (50%) van de ondervraagden noemt dit als reden voor hun stemkeuze. De PVV profiteert van deze focus, omdat het onderwerp al jarenlang de kern vormt van haar programma.
Woningmarkt en identiteit spelen ook een rol
Na immigratie volgt de woningmarkt met 46%. Voor veel Nederlanders is het tekort aan betaalbare woningen een groot probleem. Dit onderwerp speelt in de campagne een steeds belangrijkere rol, vooral voor jongere kiezers die moeilijk aan een huis komen.
Daarnaast hechten veel mensen waarde aan de Nederlandse identiteit (37%) en veiligheid en criminaliteit (36%). Deze thema’s sluiten aan bij partijen die zich nadrukkelijk presenteren als bewakers van tradities en orde. Tot slot noemt 34% van de kiezers zorg als bepalend punt, een thema waar vooral linkse partijen vaak sterk op inzetten.
De rol van zwevende kiezers
Ondanks de voorsprong van de PVV ligt de verkiezingsuitslag nog niet vast. De helft van de kiezers zweeft nog, waardoor er veel kan veranderen in de laatste weken. Vooral mensen die nu neigen naar VVD of D66 twijfelen sterk. Als in de campagne andere thema’s, zoals zorg of koopkracht, meer naar voren komen, kan dit de balans nog doen verschuiven.
CDA en de kracht van leiderschap
Het CDA staat op gelijke hoogte met GroenLinks-PvdA met 23 zetels. Opvallend is dat CDA-kiezers minder waarde hechten aan het programma en vooral vertrouwen hebben in lijsttrekker Henri Bontenbal. Voor tweederde van hen is zijn leiderschap de belangrijkste reden om de partij te steunen.
Fragmentatie in het politieke landschap
Naast PVV, GroenLinks-PvdA en CDA staan VVD, D66 en JA21 respectievelijk op 14 en 11 zetels. Nieuwkomer 50PLUS pakt er 1. Deze versnippering maakt coalitievorming na de verkiezingen ingewikkeld. Het laat zien dat de politieke voorkeuren in Nederland steeds meer verspreid raken over verschillende partijen.
Peilingen en hun invloed
Zetelpeilingen zijn momentopnames, maar spelen een belangrijke rol in de dynamiek van campagnes. Partijen die stijgen, krijgen vaak meer media-aandacht, terwijl partijen die dalen in een negatieve spiraal terecht kunnen komen. Voor kiezers kan het idee dat een partij kans maakt om de grootste te worden ook een reden zijn om juist die partij te steunen.
De PVV staat stevig bovenaan in de peilingen, terwijl GroenLinks-PvdA terrein verliest. Immigratie, woningmarkt en identiteit blijken doorslaggevend voor veel kiezers, maar de helft van hen twijfelt nog steeds. Dat maakt de komende weken cruciaal voor alle partijen.
Wat denk jij: blijft de PVV de grootste, of zorgen thema’s als zorg en wonen nog voor een verrassende ommekeer? Praat mee en deel je mening op onze Facebookpagina!