Jesse Klaver bezorgt Wilders gratis extra stemmen met bizarre uitspraak

Tijdens de uitzending van Pauw & De Wit liep het donderdagavond behoorlijk uit de hand toen GroenLinks-PvdA-leider Jesse Klaver en BBB-minister Mona Keijzer in botsing kwamen over de wooncrisis. Wat begon als een inhoudelijke discussie over het schrappen van de voorrang voor statushouders bij sociale huurwoningen, eindigde in een fel verbaal duel. Klaver besloot het debat af te sluiten met een opvallende sneer: hij betichtte Keijzer van “palingpopulisme”. Een term die inmiddels het gesprek van de dag is geworden.

Klaver versus Keijzer: spanning in de studio

Het debat draaide om de vraag of gemeenten nog langer statushouders voorrang moeten geven bij sociale huurwoningen. Keijzer wil die regeling afschaffen, omdat volgens haar veel Nederlanders al jaren op een woning wachten. “We moeten eerlijk zijn tegenover mensen die al jarenlang huur betalen, kinderen hebben en nergens terecht kunnen,” stelde ze in de uitzending. Klaver reageerde fel en vond dat Keijzer “angst en onvrede voedt met simpele slogans in plaats van oplossingen.”

Zijn slotwoord, “palingpopulisme”, zorgde voor verbazing in de studio. Presentatoren Jeroen Pauw en Tim de Wit hielden hun gezichten strak, maar op sociale media ging het citaat meteen viraal. Kijkers reageerden verontwaardigd: “Wat een minachting voor gewone mensen,” schreef iemand op X. Anderen noemden het “het perfecte voorbeeld van Haagse arrogantie.”

De kern van het conflict: huisvesting en ongelijkheid

Het twistpunt in het debat raakte een gevoelige snaar. De woningnood is inmiddels zo groot dat er volgens het CBS meer dan 390.000 huizen tekort zijn. Veel Nederlanders wachten al jarenlang op een sociale huurwoning, terwijl statushouders via een landelijke verdeelsleutel wél sneller worden geholpen. Keijzer vindt dat scheef. “We moeten niet doen alsof dat eerlijk is,” zei ze. “Iedereen verdient een dak boven zijn hoofd, maar de balans is zoek.”

Klaver benadrukte juist dat het schrappen van die voorrang juridisch en moreel problematisch is. De Raad van State gaf hem daarin deels gelijk: het voorstel zou kunnen leiden tot ongelijke behandeling, wat strijdig is met de Grondwet. Toch bleef Keijzer bij haar standpunt. Ze noemde het advies “wereldvreemd” en “typisch Den Haag.”

De term die bleef hangen: palingpopulisme

Maar het was niet het wetsvoorstel dat trending werd, het was Klavers woordvondst. ‘Palingpopulisme’ werd binnen enkele uren een trending topic, memes doken op, en zelfs Volendammers reageerden massaal. Volgens velen een ongelukkige woordkeuze — zeker gezien de gevoeligheid rondom het thema en de culturele link met de vissersplaats.

Politiek analist Maurice de Hond grapte op X dat Klavers uitspraak “nog wekenlang in Volendam nagegalmd zal worden.” In een peiling voorspelde hij zelfs een stijging van de PVV in de regio. “De kiezers in Edam-Volendam houden niet van dedain,” aldus De Hond. “En dát is precies wat ze hierin horen.”

BBB reageert: “Minachting voor gewone mensen”

De BBB liet het er niet bij zitten. Caroline van der Plas reageerde woedend via social media. “Wat Jesse Klaver liet zien, is arrogantie en minachting voor gewone mensen. Mensen die wanhopig wachten op een woning, worden weggezet als populisten. Dat is niet sociaal, dat is elitair,” schreef ze. De post werd duizenden keren gedeeld.

Ook andere partijen sprongen op de kwestie. PVV’er Fleur Agema twitterde dat Klaver “geen idee heeft wat er leeft buiten de Randstad,” terwijl JA21-Kamerlid Annabel Nanninga de term “het beste campagnemateriaal sinds jaren” noemde.

Een symbolische botsing tussen twee werelden

Het incident raakt een groter maatschappelijk spanningsveld. Aan de ene kant politici die pleiten voor solidariteit, opvang en gelijkheid; aan de andere kant partijen die zeggen dat het draagvlak in Nederland is uitgeput. De term ‘palingpopulisme’ symboliseert voor velen precies dat conflict: de kloof tussen Haagse idealen en de zorgen van gewone mensen.

Volgens politiek commentator Lars Duursma is het een klassiek voorbeeld van hoe framing het debat overneemt. “Niemand praat meer over de wet zelf, alleen nog over het woord ‘palingpopulisme’. Daarmee heeft Klaver zichzelf in de vingers gesneden. Een onhandige grap kan in een tijd van wantrouwen een politieke tijdbom zijn.”

De impact op de verkiezingen

De timing van het incident is opmerkelijk. Met de verkiezingen van 29 oktober in aantocht ligt elk debat onder een vergrootglas. Peilers zien dat de BBB stabiel blijft, maar dat partijen als PVV en JA21 profiteren van onvrede over het woonbeleid. “Mensen willen dat Den Haag luistert,” zegt De Hond. “Zulke uitspraken bevestigen hun gevoel dat politici hen neerkijken.”

In Edam-Volendam — het dorp waar ‘palingpopulisme’ vermoedelijk als geuzennaam zal worden gedragen — reageren inwoners met humor. “We zijn trots op onze paling én op onze mening,” grapt een visboer. “Laat Klaver maar komen proeven.”

Een debat dat langer blijft nazinderen

Wat begon als een politieke discussie over woonbeleid, groeide uit tot een nationale rel over taal, toon en respect. Voorstanders van Klaver prijzen zijn poging om “het populisme te ontmaskeren”, maar zelfs in progressieve kringen klinkt kritiek op zijn woordkeuze. “Je wint geen harten door mensen te beledigen,” zegt een GroenLinks-lid uit Utrecht.

De kans is groot dat de term nog lang zal rondzingen in talkshows en debatten. En dat Mona Keijzer er garen bij spint: zij positioneert zich als de politicus die “durft te zeggen wat anderen denken.”

De kloof tussen stad en platteland, elite en kiezer, lijkt met dit incident opnieuw zichtbaar geworden. Misschien is dat wel de echte les van dit debat — dat politieke taal meer losmaakt dan beleidscijfers ooit zullen doen.

De komende weken zal blijken of ‘palingpopulisme’ een slip of the tongue was of het startschot van een nieuw politiek tijdperk. Eén ding is zeker: de Nederlandse kiezer heeft een goed geheugen, zeker als er geringschattend over hen wordt gesproken.

En wat men er ook van vindt: de verkiezingen van 29 oktober beloven spannender te worden dan ooit. Wat denk jij — was Klavers opmerking een terechte tik of een schoolvoorbeeld van Haagse arrogantie? Praat mee op Facebook en deel je mening.