De Nederlandse banken bereiden hun klanten voor op opnieuw stijgende kosten in 2026. Zowel ING als ABN AMRO verhogen de maandelijkse tarieven voor betaalrekeningen, een stap die rechtstreeks voortvloeit uit aangescherpte Europese wetgeving tegen witwassen en terrorismefinanciering. Die regels verplichten banken tot intensiever toezicht op klanten, transacties en verdachte geldstromen – en dat kost geld.
Banken voeren tariefsverhogingen door
ING verhoogt de maandelijkse bijdrage met 10 tot 30 cent per betaalrekening, afhankelijk van het type pakket. Klanten van ABN AMRO betalen straks 60 cent per maand extra. Daarnaast worden diensten als creditcards, spoedbetalingen en papieren afschriften duurder. Volgens beide banken is de prijsstijging onvermijdelijk door de almaar toenemende regeldruk vanuit Brussel.
Een woordvoerder van ABN AMRO verklaart: “We zijn meer geld kwijt aan het monitoren van witwasactiviteiten van klanten.” Ook ING laat weten dat het “gaat om voortdurende inspanningen om het betalingsverkeer veilig, betrouwbaar en toekomstbestendig te houden.” Voor consumenten lijkt de stijging gering – gemiddeld tussen 1 en 7 euro per jaar – maar voor de banken zelf lopen de extra lasten op tot honderden miljoenen euro’s.
Europese regels dwingen tot strengere controles
De prijsverhogingen staan niet op zichzelf. Sinds het Europese anti-witwasakkoord (AMLA) van 2024 is van kracht, moeten banken, notarissen en financiële instellingen hun klanten intensiever onderzoeken. Het akkoord verplicht hen ongebruikelijke transacties te melden en verdachte geldstromen onmiddellijk te blokkeren.
In Nederland geldt de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft), die banken verplicht elke klant en transactie te screenen – ook bij kleine bedragen of particuliere rekeningen. Dat betekent dat zelfs eenvoudige handelingen, zoals een overboeking naar het buitenland, door meerdere lagen van controle moeten. Deze procedures vragen om meer personeel, complexe software en talloze rapportages aan de toezichthouders.
Banken klagen al langer dat deze controles een onevenredige last vormen. Volgens sectororganisaties leidt het tot hoge administratieve kosten, terwijl de effectiviteit van sommige maatregelen ter discussie staat. Toch blijft de politieke wil om witwassen aan te pakken onverminderd groot.
Kabinet erkent zwaarte van toezicht
In een Kamerbrief eerder dit jaar benadrukte het kabinet dat banken, notarissen en financiële instellingen een onmisbare rol spelen als poortwachters binnen het financiële systeem. Zij vormen de eerste verdedigingslinie tegen het witwassen van crimineel geld en de financiering van terrorisme.
Tegelijkertijd erkent de overheid dat de uitvoering van die taak zwaar en kostbaar is. Daarom werkt Den Haag aan een “lastenluwere uitvoering” van de anti-witwasregels. Dat betekent dat banken zich meer mogen richten op echte risico’s in plaats van op standaardprocedures zonder toegevoegde waarde. Zo zou het toezicht efficiënter en effectiever moeten worden, zonder dat de integriteit van het financiële systeem in gevaar komt.
Nieuwe Europese autoriteit op komst
Vanaf 2027 krijgt de strijd tegen witwassen een nieuwe impuls met de oprichting van de Europese Anti-Money Laundering Authority (AMLA). Deze nieuwe toezichthouder, die in Frankfurt wordt gevestigd, krijgt de bevoegdheid om grensoverschrijdende banken en financiële instellingen direct te controleren.
De EU wil met de AMLA voorkomen dat criminelen profiteren van verschillen tussen nationale regels. Door overal dezelfde normen te hanteren, moet het moeilijker worden om geld weg te sluizen via landen met soepele controles. Nederland, dat al bekendstaat om zijn strenge naleving, behoort tot de voorlopers in dit proces.
Toch betekent dat voor Nederlandse banken opnieuw hogere kosten. Zij zullen nog meer moeten investeren in geavanceerde systemen voor transactiemonitoring, dataverwerking en personele versterking. Vooral kleinere banken vrezen dat de regeldruk hun concurrentiepositie ondermijnt.
Impact voor consumenten
Voor klanten betekent dit dat het bankieren in Nederland structureel duurder wordt. De tariefverhogingen zijn relatief beperkt per maand, maar tellen op jaarbasis stevig aan. Bovendien komt dit bovenop eerdere prijsstijgingen van de afgelopen jaren.
Critici stellen dat de kosten van toezicht oneerlijk worden doorgeschoven naar consumenten, terwijl banken recordwinsten boeken. De sector wijst er echter op dat veel winst wordt herbelegd in technologische innovatie, cyberveiligheid en maatschappelijke projecten. Zonder de tariefsverhoging zouden die investeringen volgens hen in gevaar komen.
Strijd tegen witwassen blijft prioriteit
Ondanks de kritiek blijft de aanpak van witwassen hoog op de Europese agenda staan. Volgens schattingen van Europol wordt jaarlijks ruim 1 biljoen euro aan crimineel geld door het financiële systeem gepompt. Banken spelen een sleutelrol in het opsporen van deze geldstromen, en hun inspanningen worden door beleidsmakers als essentieel beschouwd voor de veiligheid van Europa.
De komende jaren zullen consumenten dus niet alleen te maken krijgen met hogere bankkosten, maar ook met scherpere controles en mogelijk langere verwerkingstijden bij internationale transacties.
Banken benadrukken dat dit allemaal bijdraagt aan een veiliger financieel systeem. Of klanten dat als een geruststelling zien, valt nog te bezien.
Wat vind jij van de stijgende bankkosten? Begrijpelijke prijs voor meer veiligheid of oneerlijke lastenverzwaring? Praat mee over dit onderwerp op onze Facebookpagina!
Bron: Nieuwsrechts.nl