BRRR: Op deze plekken daalt de temperatuur met 20 graden..

De overgang is bijna filmisch te noemen. Waar Nederland nog maar enkele dagen geleden genoot van temperaturen rond de 19 graden, zet nu de eerste echte kou van het seizoen in. De aanvoer van warme lucht uit Zuid-Europa en Noord-Afrika houdt op, en koude lucht vanuit het hoge noorden neemt het stokje over. Vanaf vrijdag draait de wind naar noordelijke richtingen en zakt de temperatuur in korte tijd met bijna twintig graden.

De eerste vorst van het seizoen

In de nachten richting het weekend kan het kwik voor het eerst deze herfst onder nul duiken. Vooral in het binnenland wordt matige vorst verwacht, met minima tot -5 graden. Overdag stijgt de temperatuur nog maar nauwelijks boven de 5 graden, terwijl de gevoelstemperatuur door de gure noordenwind flink lager ligt. Voor automobilisten betekent dat: ruiten krabben bij zonsopkomst.

Poollucht vanuit het noorden

De kou vindt zijn oorsprong in een hogedrukgebied bij IJsland, dat zich oostwaarts uitbreidt en koude lucht richting West-Europa stuwt. De lucht die Nederland bereikt, heeft zijn oorsprong boven het noordpoolgebied en stroomt over het relatief milde water van de Noordzee. Daardoor blijft het bij ons iets zachter dan in Scandinavië, maar fris is het zeker.

Een oostelijke stroming met Russische vrieslucht

Tegelijkertijd zien meteorologen boven Noord- en Oost-Europa een dikke koudebubbel ontstaan. Deze Russische vrieslucht, met temperaturen tussen -15 en -20 graden op 1500 meter hoogte, breidt zich langzaam uit richting Polen en Scandinavië. Als de oostelijke stroming zich doorzet, kan ook Nederland een deel van die kou meepakken. Dat zou betekenen dat de nachten nog kouder worden en dat er zelfs kans op sneeuw ontstaat.

Herinneringen aan november 1980

De huidige weersituatie roept herinneringen op aan begin november 1980, toen Nederland werd verrast door een uitzonderlijk vroege koudegolf. Op maandag 3 november dat jaar vroor het overdag nog in grote delen van het land. De temperatuur kwam niet boven -1 tot -2 graden uit, terwijl een snijdende oostenwind voor gevoelstemperaturen van -15 graden zorgde. In Midden-Brabant werd die nacht zelfs -8 graden gemeten, gevolgd door een dik pak sneeuw van vijftien centimeter enkele dagen later.

Koude lucht in aantocht, sneeuw niet uitgesloten

Halverwege november 2025 ontwikkelt zich opnieuw een vergelijkbare setting. Luchtdrukstijgingen boven het noordoosten van Europa en lage druk bij Zuid-Portugal zorgen ervoor dat de wind uit de oosthoek waait. Tegelijkertijd stroomt vanuit Rusland opnieuw zeer koude lucht richting Scandinavië en Oost-Polen. Wanneer deze kou zich verder westwaarts uitbreidt, neemt de kans op winterse neerslag toe.

Een botsing van luchtsoorten

Als vochtige lucht uit het zuiden een botsing aangaat met de koude lucht boven Nederland, kan dat leiden tot natte sneeuw of een kortdurende sneeuwbui. Vooral in het zuiden en oosten van het land lijkt die kans het grootst. De middagtemperaturen blijven daarbij hangen tussen 4 en 9 graden, maar tijdens neerslagmomenten kan het slechts een graad of 1 zijn.

Weerbeeld blijft voorlopig fris

Volgens de laatste berekeningen blijft de koude lucht ook in de week na het weekend aanwezig. Dat betekent dat het overdag koel blijft en het ’s nachts opnieuw kan vriezen. Daarmee lijkt de zachte herfstperiode echt voorbij.

Opvallend patroon in november

Het is niet de eerste keer dat Nederland vroeg in november te maken krijgt met winterse signalen. Ook in recente jaren zagen we de eerste vorst en sneeuwvlokken al in de laatste tien dagen van de maand. Deze periode lijkt zich te ontwikkelen tot een terugkerend moment van kou-uitbraken.

Een grillige overgang

Binnen enkele dagen schakelen we van bijna lenteachtige temperaturen naar winterse kou. Het laat nog maar eens zien hoe veranderlijk het weer in november kan zijn. Hoewel het nog onduidelijk is of dit de opmaat wordt naar een echte winter, is de kans groot dat we de komende weken vaker de handschoenen en muts nodig hebben.

Bron: Weer.nl