Buma ziet op dit moment nergens steun voor: ‘Opnieuw naar de stembussen?’

De politieke spanning in Den Haag liep deze week verder op nadat Sybrand Buma aangaf dat er geen zicht is op een meerderheid die een nieuw kabinet kan dragen. Zijn boodschap kwam hard binnen, omdat de hoop op een doorbraak al weken broos was.

Toch schetste hij nuchter wat volgens hem misgaat: partijen raken het niet eens over samenwerking, steunpakketten of de koers die het land nodig heeft.

Daardoor blijft de formatie steken in gesprekken waar weinig beweging in lijkt te zitten, terwijl de druk van buitenaf steeds groter wordt door financiële zorgen, migratievraagstukken en toekomstplannen waar geen partij zijn handen aan durft te branden zonder stevige afspraken.

Buma benadrukte dat een meerderheid niet haalbaar is zolang de VVD blijft vasthouden aan het uitsluiten van GroenLinks-PvdA. Dat leidt tot een politiek blok waar geen rek meer in zit. Tegelijkertijd willen andere fracties nog geen vaste steun toezeggen aan een kleiner kabinet dat afhankelijk zou zijn van gedoogafspraken.

Het vooruitzicht van forse bezuinigingen zorgt daarbij voor extra aarzeling. Zonder duidelijke toezeggingen ontstaat voor de informateur een situatie waarin elk voorstel direct stranden zou, nog voordat beleid vorm krijgt.

Zo ontstaat een bijna stilstaand proces, waarbij iedere beweging leidt tot nieuwe irritaties tussen partijen die elkaar nodig hebben maar elkaar tegelijk in de weg staan.

De gedachte aan een kleiner kabinet dat leunt op losse steun kreeg even aandacht, maar ook dat scenario bleek al snel minder haalbaar dan gehoopt. D66, CDA en VVD zouden samen geen stabiel fundament vormen zolang andere partijen geen vaste steun beloven. JA21 en GroenLinks-PvdA houden voorlopig afstand.

Het gevolg is dat de informateur moet constateren dat bijna elke route vol obstakels zit. Zelfs een variant die politiek gezien binnen handbereik leek, valt weg zodra de onderlinge bezwaren worden opgeteld. Daarbij komt dat de druk vanuit de samenleving groeit, omdat burgers duidelijkheid willen over begrotingsplannen en de manier waarop grote nationale vraagstukken worden aangepakt.

De droom van een centrumrechtse combinatie waar VVD-leider Dilan Yeşilgöz al maanden op hoopt, lijkt eveneens verder weg dan ooit. De betrokken partijen komen samen niet verder dan 75 zetels en D66 benadrukt dat samenwerking met JA21 niet vanzelfsprekend is.

Dat zet de deur dicht voor een formatiepoging die vooral op rechts steun zou vinden. Deze realiteit dwingt Buma ertoe een nieuwe richting te zoeken, al erkent hij dat die gesprekken pittig kunnen worden. Fracties uit de Kamer zijn gevoelig voor onderlinge verwijten, zoals bleek toen Jesse Klaver de VVD beschuldigde van houding die hij als zelfverzekerd tot op het provocerende af omschreef.

Toch ziet de informateur waarde in een laatste poging waarbij de grootste fracties zonder de PVV aanschuiven om te onderzoeken of er nog een route openstaat. Het risico dat onderhuidse spanningen direct opspelen, neemt hij voor lief.

Zonder nieuwe gesprekken blijft het proces hangen op dezelfde plaatsen waar het al weken vastloopt. Buma wil voorkomen dat deze fase verzandt in stilstand, al erkent hij dat de kans op botsingen aanwezig is. De politieke realiteit dwingt tot beweging, ook al schuurt het aan alle kanten.

Deze situatie laat zien hoe broos het vertrouwen tussen partijen is geworden. Iedereen kent de urgentie van zaken die wachten op besluitvorming, maar tegelijkertijd wordt elke stap gewogen op mogelijke gevolgen voor het eigen profiel.

Die spanning maakt de formatie kwetsbaar en weerspiegelt het brede politieke landschap waarin samenwerking lastig tot stand komt. Toch blijft de vraag hangen hoe lang deze fase nog draaglijk is voor een land dat behoefte heeft aan richting, stabiliteit en keuzes die verder reiken dan partijbelang.

Het blijft waarderen dat Buma probeert rust te brengen in een proces dat steeds grilliger wordt. Zijn boodschap was helder: beweging is nodig, zelfs wanneer die ongemak veroorzaakt.

Het zou verstandig zijn als betrokken partijen datzelfde besef tonen. Reageer vooral op Facebook en deel hoe jij denkt dat deze politieke impasse doorbroken kan worden, want iedereen voelt de behoefte aan nieuwe stappen die het land vooruithelpen.

Bron: Dagelijksestandaard.nl