Schokkend: Dit is het minimale inkomen om niet ‘arm’ te zijn in Nederland

Armoede in Nederland is al jarenlang een onderwerp dat de gemoederen bezighoudt. Ondanks het beeld van een rijk en welvarend land, blijkt uit de nieuwste cijfers dat duizenden huishoudens moeite hebben om rond te komen. De stijgende prijzen voor huur, energie en boodschappen leggen een zware druk op gezinnen en alleenstaanden. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Nibud hebben opnieuw berekend waar de armoedegrens ligt, en de uitkomsten zijn confronterend.

Wat betekent armoede in Nederland?

Armoede wordt vaak gezien als een probleem dat ver weg speelt, maar ook in Nederland is het een realiteit voor veel mensen. Volgens de officiële definitie gaat het om huishoudens die onvoldoende inkomen hebben om te voorzien in de basisbehoeften. Denk aan huur, energie, voeding en kleding. Wie onder deze grens leeft, heeft nauwelijks ruimte voor extra’s en staat voortdurend bloot aan financiële stress.

Uit de cijfers van 2025 blijkt dat zo’n 3,1 procent van de bevolking onder deze grens valt. Dit percentage lijkt misschien klein, maar het gaat om tienduizenden mensen die elke maand moeten rekenen en schuiven om de eindjes aan elkaar te knopen.

Alleenstaanden komen moeilijk rond

Voor een alleenstaande ligt de armoedegrens bij €1.510 netto per maand. Op papier lijkt dat bedrag misschien voldoende, maar in werkelijkheid gaat al snel een groot deel op aan vaste lasten. De gemiddelde huur bedraagt €590 per maand en de energiekosten lopen al snel richting de €145. Wat daarna overblijft, moet de boodschappen, zorgverzekering en andere noodzakelijke uitgaven dekken. Onvoorziene kosten, zoals een kapotte wasmachine, kunnen dan direct voor financiële problemen zorgen.

Veel alleenstaanden geven aan dat er nauwelijks ruimte is voor sociale activiteiten of een klein uitstapje. Het zorgt niet alleen voor financiële krapte, maar ook voor sociale uitsluiting.

Gezinnen met jonge kinderen

Voor een koppel met twee kinderen tot en met 12 jaar is een netto inkomen van €2.535 per maand nodig om boven de armoedegrens te blijven. Dit bedrag lijkt ruim, maar wanneer de kosten voor huur, energie, kinderopvang en dagelijkse boodschappen worden opgeteld, blijft er weinig over. Vakanties of sportclubs voor de kinderen zijn voor veel gezinnen moeilijk haalbaar.

Het is daarom niet verwonderlijk dat steeds meer ouders aangeven dat zij stress ervaren over hun financiële situatie. Het tekort aan ruimte in de portemonnee betekent vaak dat er keuzes moeten worden gemaakt die direct invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen.

Pubers kosten meer

Tweeoudergezinnen met oudere kinderen hebben het nog lastiger. Voor een huishouden met twee pubers is €2.910 netto per maand de ondergrens. De hogere kosten voor voeding, school, kleding en vervoer drukken zwaar op het gezinsbudget. Vooral nu prijzen in de supermarkt blijven stijgen, merken veel ouders dat hun inkomen nauwelijks toereikend is.

De druk op dergelijke gezinnen is groot en vergroot de kloof tussen huishoudens met voldoende financiële ruimte en degenen die voortdurend tekortkomen.

Eenoudergezinnen extra kwetsbaar

Voor eenoudergezinnen met twee pubers geldt dat er minimaal €2.500 netto per maand nodig is. In deze situatie komt de volledige last op de schouders van één ouder terecht. Naast de financiële druk speelt vaak ook de emotionele belasting een rol. Het is moeilijker om onverwachte uitgaven op te vangen en veel alleenstaande ouders ervaren dat er geen buffer is om terug te vallen.

De kans op armoede is hierdoor aanzienlijk groter. Volgens experts zijn het juist de eenoudergezinnen die extra ondersteuning nodig hebben, zowel financieel als maatschappelijk.

De impact van armoede

Armoede gaat verder dan enkel te weinig geld hebben. Onderzoek toont aan dat het invloed heeft op gezondheid, schoolprestaties en het sociale leven. Mensen die structureel met geldzorgen leven, hebben vaker last van stress, wat weer kan leiden tot lichamelijke en psychische klachten.

Ook kinderen in armoede lopen een groter risico om achterop te raken. Ze kunnen minder vaak meedoen aan activiteiten en voelen zich sneller buitengesloten. Het probleem heeft dus niet alleen gevolgen voor het hier en nu, maar werkt ook door in de toekomst.

Het gat tussen arm en rijk

Hoewel het percentage armen in Nederland lager ligt dan eerder werd ingeschat, blijft het verschil tussen arm en rijk groeien. Waar sommige huishoudens volop profiteren van economische groei, hebben anderen het gevoel steeds verder achterop te raken. De hoge inflatie van de afgelopen jaren heeft dat verschil alleen maar duidelijker gemaakt.

Het leidt ertoe dat veel mensen steeds vaker keuzes moeten maken tussen huur, zorgverzekering of boodschappen. Dit maakt duidelijk dat armoede niet alleen een financieel probleem is, maar ook een maatschappelijk vraagstuk dat om actie vraagt.

Oproep tot verandering

Het nieuwe rapport van CBS en Nibud laat zien dat er dringend aandacht nodig is voor deze situatie. Beleidsmakers, maar ook de samenleving als geheel, moeten zich inzetten om armoede structureel terug te dringen. Het kan niet zo zijn dat in een rijk land als Nederland nog steeds gezinnen en alleenstaanden worstelen om te overleven.

De cijfers maken duidelijk dat dit niet slechts een probleem van een kleine groep is, maar iets dat iedereen kan raken. Financiële zekerheid is de basis voor een stabiel en gezond leven. Daarom is het belangrijk dat er meer wordt gedaan om inkomenszekerheid en betaalbare basisvoorzieningen te garanderen.

Armoede in Nederland is een probleem dat vaak verborgen blijft, maar voor velen een dagelijkse realiteit is. Of het nu gaat om alleenstaanden, gezinnen met jonge kinderen of eenoudergezinnen: de druk om rond te komen is groot. Het is tijd dat dit onderwerp structureel hoger op de agenda komt te staan.

Wat vind jij: doen overheid en samenleving genoeg om armoede te bestrijden, of moet er meer gebeuren? Deel jouw mening en praat mee op Facebook – want dit gesprek verdient alle aandacht.