Fatbikes, de elektrische fietsen met brede banden en een stoer uiterlijk, zijn de laatste jaren niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Vooral jongeren zijn er dol op. Maar achter dat populaire imago schuilt een groeiend probleem: veel van deze fietsen zijn opgevoerd, waardoor ze soms met gemak 40 kilometer per uur halen. Tot nu toe kon de politie daar nauwelijks iets tegen beginnen — maar dat verandert nu.
Nieuwe rechterlijke uitspraak verandert alles
Een reeks recente rechterlijke uitspraken maakt het mogelijk voor de politie om voortaan op te treden tegen fatbikes die kunnen worden opgevoerd, zelfs als de opvoerset tijdelijk is uitgeschakeld. Dat betekent dat agenten niet meer hoeven te bewijzen dat iemand daadwerkelijk te hard heeft gereden; het feit dat de fiets technisch harder kán gaan, is al genoeg voor een boete of inbeslagname.
Volgens justitieminister Van Oosten, die het nieuws bevestigt aan RTL Nieuws, is dit “een belangrijke stap richting betere handhaving.” De uitspraak komt voort uit vijf afzonderlijke rechtszaken waarin rechters allemaal hetzelfde oordeel gaven: een e-bike die harder dan 25 kilometer per uur kan rijden, valt juridisch gezien niet langer onder de categorie ‘fiets’, maar onder de regels voor bromfietsen.
Waarom dit een doorbraak is voor politie en politiek
Tot nu toe stond de politie met lege handen. Wie werd aangehouden met een opgevoerde fatbike, kon binnen enkele seconden de instellingen terugzetten naar de toegestane snelheid van 25 kilometer per uur. Zonder bewijs van overschrijding kon de bestuurder niet worden bekeurd, en gingen de meeste gevallen met een waarschuwing de boeken in.
Die tijd is voorbij. Dankzij de rechterlijke uitspraak mag de politie nu handhaven op de mogelijkheid tot opvoeren, niet alleen op het daadwerkelijke rijden met te hoge snelheid. Een flinke verandering in de praktijk: voortaan kan een fatbike al in beslag worden genomen als deze technisch gezien de snelheidslimiet kan overschrijden.
Politiek reageert opgelucht: “Eindelijk duidelijkheid”
VVD-Kamerlid Hester Veltman noemt de beslissing “een geweldige doorbraak”. Volgens haar zorgt de uitspraak ervoor dat de politie eindelijk kan optreden tegen wat ze noemt “de fatbiketerreur” in steden en dorpen. “Er is jarenlang overlast geweest van jongeren die met 40 per uur door winkelstraten scheuren. Nu is er duidelijkheid: aanpakken die gasten en in beslag nemen die fietsen.”
Veltman stelt dat de politie tot nu toe “ongeveer 80 procent van de opgevoerde fatbikes moest laten gaan” vanwege juridische onduidelijkheid. “Dat verandert nu volledig. Nu is het moment om door te pakken: intensiever controleren, vaker boetes uitdelen en onveilige voertuigen van de straat halen.”
Minister Van Oosten blijft voorzichtig positief
Minister Dilan van Oosten (Justitie en Veiligheid) onderschrijft dat de uitspraak een belangrijk signaal afgeeft, maar wijst erop dat hoger beroep nog mogelijk is. “We moeten de verdere juridische afhandeling afwachten, maar dit biedt een perspectief om de handhaving effectiever te maken,” zei ze tegen RTL Nieuws.
Toch geeft de minister aan dat ze begrip heeft voor de frustratie bij burgers over de toenemende overlast. “De regels waren lang onduidelijk, wat handhaving bemoeilijkte. Nu is er richting. Dat helpt niet alleen de politie, maar ook de veiligheid op straat.”
Fatbikes: van stoer straatbeeld tot hoofdpijndossier
Wat begon als een trendy vervoermiddel voor scholieren en jonge volwassenen, is in korte tijd uitgegroeid tot een hoofdpijndossier voor gemeenten en politie. De dikke banden en hoge snelheid zorgen voor gevaarlijke situaties, vooral op fietspaden waar voetgangers en gewone fietsers zich niet veilig voelen.
Bovendien zijn de fietsen makkelijk aan te passen. Een opvoerset, vaak te koop voor enkele tientjes online, kan zonder technische kennis worden geïnstalleerd. Daarmee stijgt de snelheid eenvoudig tot 35 à 45 kilometer per uur. Sommige jongeren gebruiken zelfs apps waarmee de begrenzer met één druk op de knop wordt uitgeschakeld.
Toenemende ongevallen en overlast
De populariteit van de fatbike gaat hand in hand met een groeiend aantal ongelukken. Volgens cijfers van de politie en verkeersorganisaties is het aantal meldingen van ongevallen met elektrische fietsen in de afgelopen twee jaar fors toegenomen. Vooral scholieren blijken kwetsbaar: zonder helm en zonder rijbewijs rijden ze vaak met snelheden die vergelijkbaar zijn met een brommer.
Naast veiligheid speelt ook overlast een rol. In verschillende steden, waaronder Amsterdam, Den Haag en Almere, klagen bewoners over groepen jongeren die met luide muziek en hoge snelheid door woonwijken razen. Sommige gemeenten overwegen daarom al lokale verboden of snelheidszones voor fatbikes.
Gemeenten juichen uitspraak toe
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) reageert tevreden op de uitspraak. “Dit is precies wat nodig was om de handhaving op straat weer werkbaar te maken,” stelt een woordvoerder. Gemeenten krijgen dagelijks klachten binnen over gevaarlijke situaties en hopen dat de nieuwe juridische lijn ervoor zorgt dat agenten eindelijk kunnen ingrijpen.
Ook verkeersdeskundigen zien voordelen. “De boodschap is helder: als je een voertuig hebt dat technisch harder kan dan 25 kilometer per uur, dan heb je gewoon een brommer,” zegt verkeersveiligheidsexpert Hans Lubbers. “Dat betekent helm op, kenteken erop, verzekering erbij. Dat maakt het verkeer veiliger voor iedereen.”
Wat betekent dit voor fatbikebezitters?
Wie een fatbike heeft die technisch harder kan dan 25 kilometer per uur, moet rekening houden met strengere regels. De fiets mag de openbare weg niet meer op zonder goedkeuring, kenteken, helm en rijbewijs. Wordt de fiets toch gebruikt, dan kan deze worden in beslag genomen en kan de eigenaar een flinke boete krijgen.
Verkopers van fatbikes zullen mogelijk ook scherper worden gecontroleerd. Webwinkels en fietszaken die modellen verkopen met mogelijkheden tot opvoeren, riskeren boetes of sancties als ze klanten verkeerd voorlichten.
Een stap richting veiliger fietspaden
De uitspraak van de rechter lijkt een kantelpunt in de strijd tegen de risico’s van opgevoerde fatbikes. Wat ooit begon als een hip vervoermiddel, dreigde uit te groeien tot een gevaar op de weg. Met deze juridische doorbraak krijgt de politie eindelijk de middelen om op te treden — en dat kan de veiligheid in het verkeer alleen maar ten goede komen.
Of het ook daadwerkelijk leidt tot rustiger straten en minder ongelukken, zal de komende maanden blijken. Eén ding staat vast: de tijd van vrijblijvend opvoeren is voorbij.
Wat vind jij? Moet de politie nog strenger optreden tegen opgevoerde fatbikes, of is dit al een stap te ver? Deel je mening en discussieer mee op onze Facebookpagina.
Bron: Nieuwsrechts.nl