Nek-aan-nekrace: Nieuwe Ipsos I&O peilingen zorgen opnieuw voor grote opschudding

De politieke verhoudingen lijken opnieuw te verschuiven nu de nieuwste peiling van Ipsos I&O, in opdracht van Pauw & De Wit, een opvallend beeld schetst. Waar de PVV van Geert Wilders wekenlang stevig aan kop ging, lijkt de voorsprong op GroenLinks-PvdA onder leiding van Frans Timmermans ineens een stuk kleiner. Ook CDA-leider Henri Bontenbal krijgt een flinke tik te verwerken: zijn partij levert maar liefst vijf zetels in.

PVV verliest terrein, Timmermans kruipt dichterbij

De PVV, momenteel met afstand de grootste fractie in de Tweede Kamer, verliest drie zetels ten opzichte van de vorige peiling. De partij zakt van 29 naar 26 zetels, een duidelijke terugval na een periode van groei. GroenLinks-PvdA weet daarentegen één zetel te winnen en komt uit op 23. Daarmee is het verschil tussen Wilders en Timmermans nog slechts drie zetels – een marge die binnen enkele weken volledig kan kantelen.

Volgens de onderzoekers is het vertrouwen in een eventuele regeringsdeelname van de PVV tanende. “Kiezers beseffen in toenemende mate dat het moeilijk wordt voor de PVV om deel uit te maken van de volgende coalitie,” meldt Ipsos I&O. Een deel van deze kiezers wijkt uit naar partijen als VVD en JA21, die in de peiling juist licht stijgen.

D66 profiteert, CDA hard onderuit

Een van de opvallendste winnaars in de nieuwe peiling is D66. De partij, die de laatste maanden moeite had om de kiezers vast te houden, klimt met vier zetels en lijkt te profiteren van het verlies bij het CDA. De liberalen staan nu op 14 zetels, waarmee ze weer aansluiting vinden bij de middenpartijen.

Voor het CDA is de klap fors. De partij van Henri Bontenbal, die vorige week nog op 25 zetels stond, zakt terug naar 20. De daling volgt op een bewogen week waarin de CDA-leider negatief in het nieuws kwam vanwege een ongelukkig geformuleerde opmerking. Hoewel Bontenbal later zijn excuses aanbood, lijkt de schade in de peilingen aanzienlijk. Vier van de verloren zetels gaan volgens Ipsos I&O rechtstreeks naar D66.

VVD stijgt licht, FVD laat kleine winst zien

De VVD weet in de nieuwste peiling twee zetels te winnen en komt daarmee op 22. De partij van Dilan Yesilgöz lijkt een deel van de rechtse kiezers op te vangen die hun vertrouwen in de PVV verliezen. Ook Forum voor Democratie noteert een kleine winst van één zetel, al blijft de partij met vijf zetels een marginale speler in het huidige politieke landschap.

De stabiliteit aan de rechterflank lijkt daarmee enigszins te verschuiven: de PVV verliest, terwijl VVD en FVD bescheiden terrein winnen. Op links blijft de groei van GroenLinks-PvdA beperkt, maar de partij weet wel steeds meer kiezers van het politieke midden aan te spreken.

Ipsos wijst op verschuivend sentiment

De onderzoekers van Ipsos I&O signaleren een groeiende mate van strategisch stemgedrag onder kiezers. Veel Nederlanders zouden zich bewuster worden van de beperkte coalitiemogelijkheden rondom Wilders. Hierdoor overwegen sommigen een overstap naar partijen die meer kans maken op regeringsdeelname.

Daarnaast speelt ook de persoonlijke indruk van lijsttrekkers een rol. Waar Bontenbal vorige week nog lof oogstte om zijn rustige toon tijdens het debat, is de toon nu anders. De kwestie rond zijn uitspraak lijkt hem tijdelijk te hebben beschadigd. Timmermans profiteert deels van het verlies van het CDA, omdat progressieve en gematigde kiezers op zoek gaan naar een alternatief.

Historische context: Ipsos zat er eerder flink naast

Hoewel de peiling voor veel partijen aanleiding is voor herbezinning, plaatsen kenners ook een kanttekening. De slotpeilingen van Ipsos I&O (voorheen I&O Research) weken in het verleden regelmatig af van de uiteindelijke verkiezingsuitslag.

In 2017 bijvoorbeeld zat de slotpeiling er maar liefst 22 zetels naast. Ook in latere jaren bleek dat de kiezers in de laatste dagen voor de verkiezingen nog flink kunnen schuiven. Dat maakt het huidige beeld interessant, maar zeker niet definitief.

Verwachte strijd richting verkiezingsdag

Met nog maar enkele dagen te gaan tot de verkiezingen, lijkt het politieke speelveld opnieuw open. De PVV blijft voorlopig de grootste, maar het momentum lijkt af te nemen. GroenLinks-PvdA ruikt bloed en hoopt het verschil verder te verkleinen.

Voor het CDA wordt het zaak om het vertrouwen terug te winnen na de moeilijke week die achter hen ligt. Bontenbal staat voor de uitdaging om het beeld van verdeeldheid te doorbreken en de kiezers te overtuigen dat zijn partij nog steeds relevant is in het midden van het politieke spectrum.

D66 heeft ondertussen de wind in de zeilen en probeert dat te verzilveren met een boodschap van vernieuwing en stabiliteit. De partij lijkt vooral te profiteren van twijfelende kiezers die zich afkeren van de christendemocraten.

Onzekere eindspurt met veel wisselwerking

De komende weken zullen bepalend zijn voor de einduitslag. De verschuivingen in de peiling tonen aan hoe volatiel het politieke landschap is. Kleinere partijen als Volt, Partij voor de Dieren en JA21 spelen een belangrijke rol in de verdeling van de laatste zetels, terwijl de traditionele machtsblokken proberen hun positie te verstevigen.

De mogelijkheid van een regering zonder de PVV wordt volgens sommige analisten steeds reëler. Toch blijft Wilders populair onder een groot deel van het electoraat, vooral in de regio’s buiten de Randstad.

Reacties en verwachtingen

Binnen politieke kringen wordt met spanning gereageerd op de cijfers. Aan de linkerkant klinkt opluchting, terwijl rechts probeert de schade te beperken. De VVD benadrukt dat de stijgende lijn hoopgevend is, terwijl GroenLinks-PvdA spreekt van een “kantelmoment”.

Ipsos wijst erop dat nog een aanzienlijk deel van de kiezers twijfelt, wat de slotdagen van de campagne bijzonder spannend maakt. Een kleine verschuiving kan voldoende zijn om de machtsverhoudingen volledig te veranderen.

Voorzichtigheid bij peilingen blijft geboden

Hoewel de cijfers een interessant inkijkje geven in het huidige politieke sentiment, blijft één waarschuwing overeind: peilingen zijn momentopnames, geen voorspellingen. Ze tonen waar de wind vandaag vandaan komt, maar niet waar hij op verkiezingsdag naartoe waait.

Ervaring leert dat veel kiezers hun beslissing pas in de laatste dagen of zelfs uren voor de stembusgang nemen. Wie er uiteindelijk als grootste uit de bus komt, hangt dus af van een mix van emotie, debatmomenten en het laatste nieuws.

De komende week zal uitwijzen of de trend zich doorzet of dat er opnieuw een verrassende wending volgt. Wat denk jij: kan Timmermans Wilders nog inhalen, of herpakt de PVV zich? Praat mee op onze Facebookpagina en deel jouw verwachting.

Bron: AD.nl